ΑΓΑΠΗΜΕΝΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ

Τρίτη 24 Αυγούστου 2010

'Iσαάκ ὁ Σῦρος: Περί ἀποταγῆς καί μοναχικῆς πολιτείας - Λόγος Α΄

Ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἀρχή τῆς ἀρετῆς, ὁ ὁποῖος φόβος, ὡς λέγουσι, γεννᾶται ἀπό τήν πίστιν, καί σπείρεται εἰς τήν καρδίαν τοῦ ἀνθρώπου, ὅταν ὁ νους αὐτοῦ, ἀφοῦ ἀποχωρισθῇ ἀπό τόν περισπασμόν τοῦ κόσμου, καί συνάξῃ τοῦς συλλογισμούς αὐτοῦ, τούς περιπλανωμένους τῇδε κἀκεῖσε, καταγίνηται εἰς τήν μελέτην τῆς μελλούσης ἀποκαταστάσεως τῆς ψυχῆς. Διά νά βάλλῃ τις θεμέλιον τῆς ἀρετῆς, δέν εἶναι ἄλλο καλύτερον, παρά τοῦ ν'ἀπομακρυνθῇ ἀπό τά πράγματα τοῦ κόσμου, καί νά διαμείνῃ εἰς τόν νόμον τοῦ φωτός, ὁστις εἶναι αἱ εὐθεῖαι καί ἅγιαι εὑαγγελικαί ἐντολαί, τάς ὁποίας ὁ ψαλμωδός Δαβίδ ἐν πνεύματι ἁγίω ἐσήμανε καί ἐπωνόμασε.


Μόλις εὑρίσκεται ἄνθρωπος, δυνάμενος νά δέχηται ἄνευ ψυχικῆς βλάβης τήν τιμήν τοῦ κόσμου, καί ποσῶς ἴσως δέν εὐρίσκεται τοιοῦτος, κάν ἱσάγγελος ἤθελεν εἶσθαι κατά τοῦς τρόπους τῆς διαγωγῆς αὐτοῦ· (καί τοῦτο συμβαίνει, διότι τήν τιμήν τοῦ κόσμου ταχέως διαδέχεται ἡ ἀτιμία).  

Ἡ άρχή τῆς ὁδοῦ τῆς ἐναρέτου ζωῆς εἶναι, τό νά καταγίνηται πάντοτε ὁ νοῦς εἰς τήν μελέτην τῶν θείων λόγων, καί νά ἐξασκῆται εἰς τήν πτωχείαν· διότι ὅταν ὁ νοῦς ποτίζηται ἐξ ἐκείνων, συνεργεῖ  εἰς τήν τελείωσιν ταύτης, ἤγουν ὅταν ὁ νοῦς ποτίζηται ἀπό τούς λόγους τοῦ Θεοῦ, σοί βοηθεῖ εἰς τήν κατόρθωσιν τῆς πτωχείας· ἡ δέ κατόρθωσις τῆς ἀκτημοσύνης σοί δίδει εὐκαιρίαν εἰς τήν μελέτην τῶν θείων λόγων· ἡ δέ βοήθεια τῶν δύο τούτων σέ ἀναβιβάζει ταχέως εἰς τήν τελειότητα τῶν ἀρετῶν. Δέν δύναται τις νά πλησιάσῃ εἰς τόν Θεόν, ἐάν δέν ἀπομακρυνθῇἀπό τόν κόσμον· ἀπομάκρυνσιν δέ τοῦ κόσμου λέγω, ὄχι τό ν'ἀναχωρήσῃ τις σωματικῶς, ἀλλά τό ν' ἀπομακρυνθῇ παντελῶς ἀπό τά πράγματα τοῦ κόσμου. Αὕτη δέ εἶναι ἀρετή, τό ν' άδιαφορῇ ὁ νοῦς περί τῶν πραγμάτων τοῦ κόσμου· διότι δέν δύναταί ποτε νά ἡσυχάσῃ ἡ καρδία, καί νά ἦναι ἀφάνταστος, ἐν ὅσω αἱ σωματικαί αἰσθήσεις ἐπασχολούνται εἴς τινα πράγματα, οὐδέ τά σωματικά πάθη ἐξαφανίζονται, οὐδέ οἱ πονηροί λογισμοί παύουσιν ἄνευ τῆς ἐρήμου. Μέχρις ὅτου ἡ ψυχή δέν ἤθελεν ἀποκτήσει τήν μέθην τῆς πρός τόν Θεόν πίστεως, καί αἰσθανθῇ τήν ὑπεροχήν τῆς δυνάμεως αὐτῆς, οὔτε τήν ἀσθένειαν τῶν σωματικῶν αἰσθήσεων δύναται νά θεραπεύσῃ, οὔτε τήν ὕλην τῶν ὁρατῶν πραγμάτων τοῦ κόσμου ἠμπορεῖ ὅλαις δυνάμεσι νά καταφρονήσῃ, ἡ ὁποία ὕλη εἶναι μέγα ἐμπόδιον τῶν ψυχικῶν ἀρετῶν, καί ὁ καρπός τῶν δύο τούτων εἶναι ἡ ἐκ τῆς ἀμαρτίας ἀπαλλαγή· ἐπειδή ἄνευ τῆς πρώτης, ἤγουν τῆς μέθης τῆς πρός τόν Θεόν πίστεως, οὔτε ἡ δευτέρα κατωρθοῦται, ἤγουν ἡ θεραπεία τῶν αἰσθήσεων· ὅπου δέ ἡ δευτέρα ὀρθοποδεῖ, ἐκεῖ ἐδέθη ὡς διά χαλινοῦ καί ἡ τρίτη, ἤγουν ἡ ἐκ τῆς δουλείας τῶν παθῶν ἀπαλλαγή. 

Ὅταν ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ αὐξήσῃ εἰς τον ἄνθρωπον, τότε αὐτός διά τόν πόθον τῆς ἀρετῆς καταφρονεῖ τόν θάνατον, καί εὑρίσκει πολλάς αἰτίας εἰς τήν ψυχήν αὐτοῦ, ὁτι πρέπει διά τόν φόβον τοῦ Θεοῦ νά ὑποφέρῃ πάσαν θλίψιν, καί ὅσα νομίζονται, ὅτι βλάπτουσι τό σῶμα, ἐξαίφνης ἐπερχόμενα εἰς τήν ἀνθρώπινην φύσιν, καί διωρίσθησαν εἰς τό νά πάσχῃ αὕτη, ποσῶς δέν λογίζεται αὐτά ἐνταῦθα, συγκρίνων μέ τά ἐλπιζόμενα μέλλοντα ἀγαθά· καί δέν δυνάμεθα ἄνευ τῆς ὑπό τοῦ Θεοῦ παραχωρήσεως τῶν πειρασμῶν νά γνωρίσωμεν ἡμεῖς τήν ἀλήθειαν· πληροφορεῖται δέ ἕκαστος ἀκριβῶς περί τοῦτου ἀπό τήν διάνοιαν αὐτοῦ, καί ὅτι ὁ Θεός προνοεῖ πολύ διά τόν ἄνθρωπον, καί δέν ὑπάρχει ἄνθρωπος, ὅστις νά μή ἦναι ὑπό τήν θείαν πρόνοιαν, καί μάλιστα ἐκεῖνοι, οἵτινες ἀπέφυγον τόν κόσμον καί ὑπομένουσι τά πάθη ὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ, καί τούς τοιούτους, ὡς νά δεικνύῃ μέ τόν δάκτυλον αὐτοῦ, θεωρεῖ προσεκτικῶς. Ὅταν δέ ὁ ἄνθρωπος στερηθῇ πάρα πολύ τήν χάριν τοῦ Θεοῦ, τότε αὐτός εὑρίσκει ὅλα τά προειρημένα ἐναντία ἐνώπιον αὐτοῦ, καί θεωρεῖ τήν ἰδίαν αὑτοῦ γνῶσιν, δι' ἦς ἐξετάζει τά πράγματα, ἀνωτέραν τῆς πρός τόν Θεόν πίστεως καί τῆς πρός τόν Θεόν πεποίθησιν ὡς ἀποτυγχάνουσαν εἰς πᾶν πράγμα, καί στοχάζεται τήν περί τόν ἄνθρωπον πρόνοιαν τοῦ Θεοῦ ὡς ἐλάχιστόν τι· ἀλλ' ὁ τοιοῦτος ἐπιβουλεύεται πάντοτε εἰς τά τοιαῦτα ὑπό τῶν πονηρῶν δαιμόνων, οἵτινες ἀφανῶς ρίπτουσι κατ' αὐτοῦ τά ἑαυτῶν βέλη. 

Ἀρχή τῆς άληθινῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος  φόβος δέν ὑποφέρει νά διαμένῃ εἰς τήν ψυχήν, ὅταν αὕτη ἐπασχολῆται εἵς τινα σωματικά πράγματα· διότι διασκορπίζεται ἠ καρδία ἐκ τῆς ἡδονῆς τοῦ Θεοῦ διά τῆς ἐργασίας τῶν σωματικῶν αἰσθήσεων· καθότι δεσμεύονται αἱ ἐσωτερικαί ἔννοιαι μετά τῶν αἰσθήσεων αὐτῶν εἱς τήν ἐνέργειαν τῶν σωματικῶν αἰσθητηρίων, τῶν ὑπουργούντων εἰς αὐτάς. 

Ὁ δισταγμός τῆς καρδίας φέρει δειλίαν εἰς τήν ψυχήν, ἡ δέ πρός τόν Θεόν πίστις δύναται νά ἐνδυναμώσῃ τήν προαίρεσιν τοῦ ἀνθρώπου καί εἰς αὐτήν τήν ἐκκοπήν τῶν μελῶν τοῦ σώματος. Ἐν ὅσω ἡ ἀγάπη τῆς σαρκός ὑπερισχύει εἰς τήν καρδίαν σου, δέν θέλεις δυνηθῆ ποτε νά γίνῃς τολμηρός καί ἄφοβος ἀπό τά πολλά ἐνάντια πράγματα, τά ὁποῖα εὑρίσκονται πλησίον τοῦ ἡγαπημένου σου σώματος. 

Ὅστις ἀγαπᾷ τήν τιμήν τοῦ κόσμου, δέν δύναται ν' ἀποφύγῃ τά αἴτια τῆς λύπης· δέν ὑπάρχει ἄνθρωπος, τοῦ ὁποῖου ὁ λογισμός εἰς τήν μεταβολήν τῶν πραγμάτων νά μή μεταβάλληται κατά τήν ἔννοιαν τοῦ πράγματος, τό ὁποῖον ἕχει ὑπ' ὄψιν. Ἐάν ἡ ἐπιθυμία, ὡς λέγουσι, γεννᾶται ἀπό τάς σωματικάς αἰσθήσεις, ἄς σιωπήσωσι λοιπόν ἐκεῖνοι, οἵτονες λέγουσιν, ὅτι δύνανται νά διατηρήσωσι τήν εἰρήνην τῆς διανοίας καί μετά τοῦ σωματικοῦ περισπασμοῦ. 

Σώφρων εἶναι καί λέγεται ἐκεῖνος, ὅστις ὄχι διά τοῦ κόπου καί ἐν καιρῷ τῆς πάλης καί τοῦ άγῶνος  λέγει, ὅτι παύουσιν ἐξ αὐτοῦ οἱ αἰσχροί λογισμοί, ἀλλ' ὅστις ἐν ἀληθεία τῆς καρδίας σωφρονίζει τήν μελέτην τῆς διανοίας αὐτοῦ, ἵνα μή προσηλώνηται ἀσυστόλως εἰς τούς ἀκολάστους λογισμούς· καί ὅταν ἡ κοσμιότης τῆς συνειδήσεως αὑτοῦ ἐπιβεβαιώνηται ἀπό τήν θεωρίαν τῶν σωματικῶν αὑτοῦ ὀφθαλμῶν, τότε ἡ ἐντροπή εἶναι εἰς αὐτόν ὡς ἕν τι καταπέτασμα, τό ὁποῖον κρεμάται εἰς τόν κρυπτόν τόπον τῶν ἑαυτοῦ λογισμῶν, καί καθ' ὅ τέλειος σώφρων, γίνεται ὡς παρθένος τις, φυλάττων πιστῶς τήν ἑαυτοῦ καθαρότητα διά τόν Χριστόν. 

Κανέν ἄλλο πρᾶγμα δέν εἶναι τόσον ἰσχυρόν, ὥστε ν' ἀποβάλῃ ἐκ τῆς ψυχῆς τοῦ ἀνθρώπου τάς ἐνθυμήσεις τῆς παλαιᾶς ἀκολασίας, καί ν' ἀποδιώξῃ τάς μνήμας αὐτῆς, αἱ ὁποῖαι κινοῦνται καί διεγείρονται κατά τῆς σαρκός, καί ἐξάπτουσι τήν φλόγα τῆς αἰσχρᾶς ἐπιθυμίας, ὅσον τὀ νά καταγίνηταί τις μετά πόθου εἰς τήν μελέτην τῆς θείας Γραφῆς, καί νά ζητῇ τά βάθη τῶν νοημάτων αὐτῆς. Ὅταν οἱ λογισμοί ἐκ τῆς ἡδονῆς τῆς ἐπιμόνου μελέτης τῆς τοῦ Θεοῦ σοφίας, ἥτις ὑπάρχει τεθησαυρισμένη εἰς τήν θείαν γραφήν, καθαρισθῶσι διά τῆς δυνάμεως ἐκείνης, δι' ἦς ἀποκτᾶται τελείως ἡ ἀληθής γνῶσις, τότε ὁ ἄνθρωπος ἀπαρνεῖται πάραυτα τόν μάταιον κόσμον, καί λησμονεῖ ὅλα αὐτοῦ τά ἀγαθά, καί ἐξαλείφει ἐκ τῆς ψυχῆς αὑτοῦ ὅλας τάς ἐνθυμήσεις, αἱ ὁποῖαι ἐνεργοῦσιν εἰς τόν νοῦν αὑτοῦ εἰκόνας τῆς σωματώσεως τοῦ κόσμου, καί πολλάκις δέν ἐνθυμεῖται μήτε τήν ἀνάγκην τῶν λογισμῶν ἐκείνων, ὅσοι συμβαίνουσιν ἐκ συνηθείας, καί ἀναπαύουσιν τήν φύσιν· καί αὐτή δέ ἡ ψυχή μένει ἐκστατική καί ἔκθαμβος ἀπό τάς νέας θείας ἐννοίας, τάς ὁποίας ἀπαντᾷ εἰς τό πέλαγος τῶν μυστηρίων τῶν θείων γραφῶν.

Καί πάλι ἐάν ὁ νοῦς, καταγινόμενος ἐπιμόνως εἰς τήν μελέτην τῶν θείων γραφῶν, δέν δυνηθῇ νά εἰσδύσῃ εἰς ὅλον τό βάθος τῶν νοημάτων, ἵνα κατανοήσῃ ὅλους τούς εἰς αὐτήν τήν ἁγίαν γραφήν ἐμπεριεχομένους θησαυρούς, εἶναι ἀρκετόν εἰς αὐτόν αὕτη ἡ μελέτη κατά τόν πρός αὐτήν πόθον του, ἵνα δεσμεύσῃ ἰσχυρῶς ὅλους τούς λογισμούς αὐτοῦ εἰς ἕνα μόνον λογισμόν τοῦ θαύματος, ὅπως μή τρέχωσι πάλιν εἰς τάς θελήσεις τῆς σαρκός, καθώς εἶπέ τις τῶν θεοφόρων πατέρων· καθότι ἡ καρδία τοῦ ἀνθρώπου εἶναι εὐαπάτητος καί ἀσθενής, καί δέν δύναται νά ὑποφέρῃ τάς κακίας, αἵτινες ἀπαντῶσιν αὐτήν ἀπό τοῦς ἔξω καί ἔνδον λογισμούς καί πολέμους· καί ἠξεύρετε, ὅτι ὁ κακός λογισμός εἶναι βαρύς, καί ἐάν ἡ καρδία δέν ἀπασχοληθῇ εἰς τήν γνῶσιν τῆς διακρίσεως, δέν δύναται νά ὑπομείνῃ τήν ταραχήν, τήν προερχομένην άπό τήν ὁρμήν τῆς σαρκός.

Καί καθώς τό βάρος τῶν σταθμῶν ἐμποδίζει τήν ταχύτητα τῆς κλίσεως τοῦ ζυγοῦ ἐκ τῆς ταραχῆς τῶν ἀνέμων, οὕτως ἡ ἐντροπή καί ὁ φόβος ἐμποδίζει τή διάνοιαν ἀπό τοῦ νά ρέπῃ ὦδε κακεῖσε, καί ἠ κατ' ἀναλογίαν στέρησις τοῦ φόβου καί τῆς ἐντροπῆς γίνεται αἰτία εἰς τόν νοῦν νά περιπλανᾶται πάντοτε· καί ἐνταῦθα ὡσάν τό αὐτεξούσιον τοπυ ἀνθρώπου νά γίνηται αἰτία κατά τήν ἀναλογίαν τῆς ἀπομακρύνσεως τοῦ φόβου καί τῆς ἐντροπῆς, ὥστε νά ταρράσηται τό ζύγιον τῆς διανοίας ὦδε κἀκεῖσε. Καθώς λοιπόν τά δύο πλαστίγγια τοῦ ζυγίου ἐάν ἀπό τό βαρύτατον σταθμίον βαρυνθῶσι, δέν κινοῦνται εὐκόλως ἀπό τήν πνεῦσιν τῶν ἀνέμων, οὕτω καί ὁ νοῦς τοῦ ἀνθρώπου ἐάν βαρυνθῇ ἀπό τόν φόβον τοῦ Θεοῦ καί τήν ἐντροπήν, δέν τρέπεται εὐκόλως ὑπό τῶν δαιμόνων, οἵτινες προσπαθοῦσι νά σαλεύσωσιν αὐτόν. Καί καθ' ὅσον ὁ φόβος λείπει ἐκ τῆς διανοίας, κατά τοσοῦτον κυριεύεται αὕτη ὑπό τῆς μεταβολῆς καί τῆς ἀλλοιώσεως. Σοφίζου λοιπόν νά θέσῃς  θεμέλιον εἰς τήν οδοιπορίαν τῆς ζωῆς σου τόν φόβον τοῦ Θεοῦ, καί ἐντός ὀλίγου φθάνεις εἰς τήν θύραν τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν. χωρίς νά περιστρέφησαι τῆδε κἀκεῖσε εἰς τόν δρόμον σου.

Ὅταν ἀναγινώσκης τάς θείας γραφάς, ὅσα τινα ἐπισύρουσι τήν προσοχήν σου, εἰς ὅλα νά διακρίνης τόν σκοπόν τοῦ λόγου, ἵνα βαθύνῃς καί κατανοήσῃς μετά μεγίστης γνώσεως τό βάθος τῶν ἁγίων νοημάτων· καθότι ὅσοι φωτιζόμενοι ἐκ τῆς θείας χάριτος, ὁδηγοῦνται εἰς τήν τελειότητα τῆς ζωῆς αὐτῶν, οἱ τοιοῦτοι πάντοτε αἰσθάνονται μίαν τινά νοητήν ἀκτίνα, ἥτις διέρχεται διά μέσου τῶν γεγραμμένων στίχων, καί διαχωρίζει μετά πνευματικῆς γνώσεως τό νόημα τῶν ψιλῶν λόγων ἀπό τά πραγματικά πράγματα, τά ὁποῖα ἐμπεριέχουσι μέγα νόημα.

Ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἀναγινώσκῃ σοφούς στίχους ἁπλῶς καί κατά τό ψιλόν μόνον νόημα τοῦ γράμματος, γυμνοῦται ἡ καρδία αὑτοῦ, καί σβύννεται ἐξ αὐτῆς ἡ ἁγία τοῦ Θεοῦ δύναμις, ἥτις χαρίζει εἰς τήν καρδίαν γλυκυτάτην γεῦσιν, καί εἰς τήν ψυχήν θαυμάσιον φωτισμόν, διά νά ἐννοῇ τά ἀναγινωσκόμενα.

Ἕκαστόν πρᾶγμα συνήθως τρέχει καί ἑννοῦται μέ τό συγγενές αὐτοῦ· καί ἡ ψυχή ἐπειδή ἔχει μέρος τοῦ πνεύματος (τήν πνευματικότητα δηλ.) διά τοῦτο ὅταν ἀκούῃ λόγον τινά, ὅστις περιέχει δύναμιν πνευματικήν, δέχεται μετά θερμότητος καί προθυμίας τήν ὑπόθεσιον αὐτοῦ. Δέν διεγείρεται εὐκόλως πᾶς ἄνθρωπος εἰς τό νά θαυμάσῃ πρᾶγμά τι τό ὁποῖον λέγεται πνευματικῶς, καί ἐμπεριέχει δύναμιν πνευματικήν. Ὁ περί ἀρετῆς λόγος χρειάζεται καρδίαν, ἤτις ν' ἀργῇ ἐκ τῶν τοῦ κόσμου πραγμάτων καί τῆς μετοχῆς αὐτῶν· διότι οὗτινος ἀνθρώπου ὁ νοῦς ἐπασχολεῖται καί φροντίζει περί τῶν πραγμάτων τοῦ κόσμου, ἡ ἀρετή δέν ἐξυπνίζει καί διεγείρει τόν λογιμσόν αὐτοῦ εἰς τήν ἀγάπην καί ἀπόκτησιν αὐτῆς. Ἡ ἀπό τῆς φθαρτῆς ὕλης λύτρωσις προηγεῖται τῆς μετά τοῦ Θεοῦ ἑνώσεως, ἄν καί πολλάκις συμβαίνῃ τό ἐναντίον εἴς τινας ἄνδρας. Ἐπειδή ἄλλη εἶναι ἡ τάξις καί ἡ συνήθεια τῆς θεῖας οἰκονομίας, καί ἄλλη ἡ κοινή τάξις τῶν ἀνθρώπων· σύ ὅμως φύλαξον τήν κοινήν τάξιν. Ἐάν δέ προλάβῃ εἰς σέ ἡ θεία χάρις, τοῦτο εἶναι δῶρον αὔτῆς· εἰ δέ καί δέν σέ προλάβῃ, ἀκολούθησον καί σύ τήν κοινήν ὁδόν τῶν ἀνθρώπων, τήν ὁποίαν πολλοί ἀλληλοδιαδόχως κατά τήν ἀναλογίαν τῆς διαγωγῆς αὑτῶν περιεπάτησαν, καί οὕτω ἄνάβηθι εἰς τήν τελειότητα τοῦ πνευματικοῦ πύργου.

Ἑκάστη πνευματική ἀρετή, ἥτις ἐνεργεῖται διά τῆς θεωρίας καί ἐκπληροῦται δι' ἐντολῆς, φυλαττομένης δι' αὐτήν, δέν θεωρεῖται παντελῶς ὑπό τῶν σωματικῶν ὀφθαλμῶν· καί ἑκάστη πρακτική ἀρετή, ἥτις ἐνεργεῖται διά τῶν σωματικῶν ἐνεργειῶν, ὑπάρχει σύνθετος· ἐπειδή  ἡ μόνη ἐντολή ἀπαιτεῖ καί τά δύο, τήν θεωρίαν καί τήν πρᾶξιν, διά τῆς συμπράξεως τῶν σωματικῶν καί ψυχικῶν δυνάμεων· καί αὕτη ἡ σύνθεσις καί τῶν δύο εἶναι μία· ἐπειδή τά ἔργα , διά τῶν ὁποίων φροντίζει τις περί τῆς καθαρότητος, δέν εἶναι ἱκανά νά ἐμποδίσωσι τήν ἐνθύμησιν τῶν παρελθόντων ἁμαρτημάτων, ἀλλά λαμβάνουσιν ἀπό τόν νοῦν τήν λύπην, τήν προξενουμένην εἰς αὐτόν ἐκ τῆς ἐνθυμήσεως αὐτῶν τῶν ἁμαρτημάτων, καί γίνεται ἀπό τοῦδε ἡ ἔλευσις τῆς ἐνθυμήσεως εἰς τόν νοῦν ὠφέλιμος· ἐπειδή ὑπερτερεῖ ἡ πλεονεξία τῆς ψυχῆς εἰς τήν ἀπόκτησιν τῆς ἀρετῆς παρά τήν τοῦ συντρόφου αὐτῆς σώματος κατά τό μέρος τῆς φαινομένης ἐπιθυμίας. Πᾶν πρᾶγμα καλλωπίζεται ὑπό τοῦ μέτρου· διότι χωρίς μέτρον, καί αὐτά τά νομιζόμενα καλά, μετατρέπονται πρός βλάβην.

Θέλεις νά ἑνωθῇς μετά τοῦ Θεοῦ διά τοῦ νοός σου, καί νά αἰσθανθῇς τήν ἐξ ἐκείνης τῆς ἑνώσεως γλυκύτητα, ἥτις δέν ὑποπίπτει εἰς τάς σωματικάς αἰσθήσεις; ἀκολούθησον τήν ἐκ τῆς ἀγάπης προερχομένην ἀρετήν τῆς ἐλεημοσύνης, ἥτις, ὅταν εὕρεθῇ ἐντός σου, εἰκονίζει εἰς σέ έκεῖνο τό ἅγιον κάλλος, (τόν Θεόν δηλ., ὅστις εἶναι ἡ ἀγάπη), κατά τό ὁποῖον ὡμοιώθης. Ἡ γενική ἀρετή τῆς άγάπης, χωρίς νά μεσολαβήσῃ ποσῶς κανέν διάστημα καιροῦ, κάμνει τήν ψυχήν μέτοχον τῆς θεότητος διά τῆς ἑνώσεως τῆς θείας δόξης.

Ἡ πνευματική ἕνωσις εἶναι ἀσημείωτός τις ἐνθύμησις, ἥτις μετά διαπύρου πόθου ἀχωρίστως άνάπτει εἰς τήν καρδίαν· ἐπειδή λαμβάνει δύναμιν πρός τόν δεσμόν τῆς ἑνώσεως ἀπό τήν διατήρησιν πασῶν τῶν ἐντολῶν, οὐχί καταχρηστικῶς, οὐδέ φυσικῶς· καθότι ἐκεῖ εὑρίσκει ὕλην νά ἐπιστηριχθῇ εἰς αὐτήν καρτερικῶς· διά τοῦτο ἔρχεται ἡ καρδία εἰς θαυμασμόν, καί κλείει τάς διπλᾶς αὐτῆς αἰσθήσεις, τάς τε σωματικάς καί ψυχικάς. Δέν ὑπάρχει ἀλλη ὁδός νά φέρῃ τόν ἄνθρωπον εἰς τήν πνευματικήν ἀγάπην, ἥτις εἰκονίζει τήν ἀόρατον εἰκόνα τοῦ Θεοῦ, ἐάν δέν ἀρχίσῃ τις πρότερον νά ἐλεῇ, καθώς εἶπεν ὁ Κύριος ἡμῶν, κατά τήν τελειότητα τοῦ πατρός αὐτοῦ· διότι οὕτω προστάττει εἰς ἐκείνους, οἵτινες ὑπακούουσιν εἰς αὐτόν, τό νά θέσωσι τοῦτο θεμέλιον πρός τήν τελειότητα.

Ἄλλη εἶναι ἡ διδασκαλία τῆς πράξεως, καί ἄλλη ἡ καλή διδασκαλία τῆς κομικῆς σοφίας, ἥτις γνωρίζει μέν νά στολίσῃ τοῦς λόγους αὑτῆς, χωρίς ὅμως τήν δοκιμήν τῆς άρετῆς· καί ἠξεύρει μέν νά ὁμιλῇ περί ἀρετῆς, χωρίς ὅμως νά γνωρίσῃ καί νά φανερώσῃ τά περί αὐτῆς· ἐπειδή ποτέ δέν ἐδοκίμασεν αὐτήν δι' ἔργου· ἡ ἐκ τῆς πράξεως διδασκαλία εἶναι ταμεῖον τῆς ἐλπίδος, ἡ δέ  ἄνευ πράξεως τῆς ἔξω σοφίας εἶναι παρακαταθήκη ἐντροπῆς.

Καθώς τό ζωγραφημένον ὕδωρ δέν δύναται νά θεραπεύσῃ τήν δίψαν τοῦ τεχνίτου, ὅστις ζωγραφίζει αὐτό, καί καθώς τά καλά ὀνείρατα ἐξαπατώσι μετά τόν ὕπνον τόν ἄνθρωπον, ὅστις βλέπει αὐτά, οὕτω νόησον καί τήν διδασκαλίαν τῆς ἔξω σοφίας, ἥτις διδάσκει τήν ἀρετήν· ὅστις ὅμως διδάσκει τήν ἀρετήν διά τῆς δοκιμῆς αὐτῆς τῆς ἀρετῆς, ὁ τοιοῦτος μεταδίδει αὐτήν εἰς τόν ἀκούοντα, καθώς μεταδίδει τις εἰς ἄλλον μέρος τι ἐκ τῆς ἰδίας αὑτοῦ περιουσίας· διότι ὅστις σπείρει ἐκ τῶν ἰδίων ἀρετῶν τήν διδασκαλίαν εἰς τά ὦτα τῶν ἀκουόντων, αὐτός λαλεῖ μετά παρρησίας εἰς τά ἴδια αὐτοῦ τέκνα, καθώς ὁ γηραιός Ἰακώβ εἶπεν εἰς τόν σώφρονα Ἰωσήφ, ἰδού σοί ἔδωκα ἕν μέρος περισσότερον ἀπό τούς ἀδελφούς σου, τό ὁποῖον ἔλαβον ἐκ τῶν Ἀμορραίων διά τοῦ ξίφους μου καί τοῦ τόξου μου.

Ἕκαστος ἄνθρωπος ὅταν ἔχῃ πολιτείνα μεμολυσμένην, ἡ πρόσκαιρος ζωή εἶναι ἐπιθυμητή εἰς αὐτόν, καθώς καί ὁ τούτου δεύτερος, ὅστις ὑπάρχει στερημένος πνευματικῆς γνώσεως. Εἶπέ τις τῶν πατέρων, ὅτι ὁ φόβος τοῦ θανάτου λυπεῖ ἐκεῖνον, ὁ ὁποῖος κατακρίνεται ὑπό τῆς ἰδίας αὐτοῦ συνειδήσεως· ὅστις ὅμως ἔχει ὡς καλήν μαρτυρίαν εἰς ἑαυτόν τόν ἔπαινον τῆς συνειδήσεως αὑτοῦ, αὐτός ἐπιθυμεῖ τόν θάνατον ὡς ζωήν. Μή λογίζου τινάὡς ἀληθινόν ἐνάρετον, ἐν ὅσῳ ο῟υτος ἀπό δειλίαν καί φόβον αἰχμαλωτίζει τόν νοῦν αὑτοῦ εἰς τήν ἀγάπην τῆς παρούσης ζωῆς. Ὅλα τα καλά καί τά κακά, τά ὁποῖα συμβαίνουσιν εἰς τό σῶμα, νά στοχάζησαι ὡς ἐνύπνια· καθότι ὄχι μόνον ἐν τῇ ὥρα τοῦ θανάτου θέλεις χωρισθῇ ἀπό αὐτά, ἀλλά καί πολλάκις καί πρό τοῦ θανάτου σέ καταλείπουσι καί φεύγουσιν· ἐάν ὅμως τινά ἐξ αὐτῶν ἔχουσιν ἕνωσιν τινα μετά τῆς ψυχῆς σου, αὐτά νόμιζε, ὅτι ἔχεις κτήματα εἰς τήν παρούσαν ζωήν σου, καί εἰς τήν μέλλουσαν ὑπάγουσι μετά σου· καί ἐάν μέν ἦναι καλά, χαῖρε καί εὐχαρίστει τόν Θεόν διά τοῦ νοός σου· ἐάν ὁμως ἦναι κακά, λυποῦ καί στέναζε, καί ζήτει νά ἐλευθερωθῇς ἀπό αὐτά, ἐν ὄσω ὑπάρχεις μετά τοῦ σώματός σου. Ἕκαστον καλόν, τό ὁποῖον ἐνεργεῖται εἰς σέ νοητῶς, ἔχε καί φύλαττε ἀκριβῶς ἐν τῶ κρυπτῶ· διότι τό βάπτισμα καί ἡ πίστις σοί έγένοντο μεσίται εἰς αὐτό, διά τῶν ὁποίων προσεκλήθης ὑπό τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἱησοῦ Χριστοῦ εἰς τά καλά αὐτοῦ ἔργα, σύν τῶ Πατρί καί τῶ ἁγίω Πνεύματι, εἰς τόν ὁποῖον πρέπει ἡ δόξα καί ἡ τιμή καί ἡ εὐχαριστία καί ἡ προσκύνησις εἰς τοῦς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.                                                                                                         
                                                                                   

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.

Στηρίξτε......

  • Η σαλάτα του Νεοέλληνα - Δεν θέλω να μπω στο γαϊτανάκι του πολέμου που (για ακόμα μια φορά σε αυτή τη χώρα) έχει ξεσπάσει σχετικά με την επικείμενη συμφωνία των Πρεσπών, μα δεν μπο...
    Πριν από 5 χρόνια